Қазақстан Республикасының 2024 жылғы Жолдауынан: Ақша-несие және фискалды саясаттың үйлесімсіздігін жою
2024 жылғы Қазақстан Республикасының Президенті жолдауында еліміздің экономикалық дамуы мен тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған маңызды мәселелер көтерілді. Олардың ішінде ақша-несие саясаты мен фискалды саясат арасындағы үйлесімсіздікті жою, сондай-ақ нақты секторды жеткілікті қаржыландыру міндеті ерекше назар аудартты.
Ақша-несие және фискалды саясаттың үйлесімсіздігі
Қазіргі уақытта елімізде ақша-несие саясаты мен фискалды саясаттың үйлесімді жұмыс істемеуі экономикалық тұрақтылыққа айтарлықтай кедергі келтіруде. Ақша-несие саясаты елдегі инфляция деңгейін бақылауға және ақша ағынын реттеуге бағытталған болса, фискалды саясат салықтық-бюджеттік құралдарды пайдалану арқылы экономиканы дамытуға ұмтылады. Алайда, осы екі механизмнің бір-бірімен тығыз үйлесімді жұмыс істемеуі салдарынан еліміздің іскерлік ортасының белсенділігі төмендеп, экономикалық өсім бәсеңдеп жатыр.
Нақты сектор мен шағын және орта бизнесті қаржыландыру проблемалары
Президент Жолдауында нақты секторға берілетін несиенің төмендігін ашық мойындады. Шағын және орта бизнес (ШОБ) – кез келген экономиканың негізі. Дегенмен, Қазақстанда бұл сектор жеткілікті деңгейде қаржыландырылмай отыр. Бұл бірнеше негізгі мәселелерді туындатады:
Іскерлік белсенділіктің төмендеуі.
Жұмыс орындарының қысқаруы.
Экономиканың тұрақты дамуындағы қиындықтар.
ШОБ-ты қолдау үшін банктердің экономикаға көбірек қаржы салуына жағдай жасау маңызды. Бұл үшін ақша-несие саясатының реттеу тетіктерін қайта қарастыру және бизнес үшін қолжетімді несиелік өнімдерді дамыту қажет.
Үкімет пен Ұлттық Банкке жүктелген міндеттер
Президент Үкімет пен Ұлттық Банкке бірлесіп әрекет етіп, нақты сектор мен ШОБ-ты қолдауға бағытталған нақты шешімдер әзірлеуді тапсырды. Бұл шешімдер келесі шараларды қамтуы мүмкін:
Несие беру шарттарын жеңілдету. Бизнес үшін несиелік ресурстардың қолжетімділігін арттыру қажет.
Қаржылық инфрақұрылымды дамыту. Шағын кәсіпкерлікті қаржыландыруға бағытталған арнайы бағдарламалар жасау.
Банк жүйесінің рөлін арттыру. Коммерциялық банктердің нақты секторға қаржы салуын ынталандыру.
Мемлекеттік қолдау бағдарламаларын кеңейту. Бұл шағын және орта кәсіпорындарға кепілдік беру және төмен пайыздық мөлшерлемелермен несие беру механизмдерін қамтиды.
Ақша-несие және фискалды саясаттың үйлесімділігін қамтамасыз ету және нақты секторды жеткілікті деңгейде қаржыландыру Қазақстан экономикасының тұрақты және дәйекті дамуы үшін маңызды фактор болып табылады. Президент Жолдауында айтылғандай, Үкімет пен Ұлттық Банк бірлесіп, экономикаға жаңа серпін беруге арналған нақты әрі тиімді шешімдер табуы қажет. Бұл шаралар еліміздегі іскерлік ортаның белсенділігін арттырып, экономикалық тұрақтылықты нығайтуға мүмкіндік береді.
Ерлан Конысбек.